Pinokyo

Calismakta oldugum proje bir Joint Venture insaat projesi. Yani cok ortakli bir proje. Bu tur bir projede calismanin bircok avantajinin yaninda dezavantajlari da cok fazla. Joint Venture tarzi projeler yapilari itibariyle orgut ici catismalara diger projelere nazaran daha cok sahne oluyor.  Bu cogu zaman olumsuz bir ozellik gibi gozukse de, kisinin adimlarini daha bilincli atmasini sagliyor ve bir bakima, bulunulan ortama gore cok yonlu dusunme ozelligi kazandiriyor.

Cok ortakli insaat projelerinin karmasik yapisi bir yana, yurt disinda olmak, tum ortaklarin farkli milletlerden olmasi – ayrica butun bu milletlerden farkli olarak lokal calisanlarin projeye dahil olmasi- gibi kriterler de eklenince, is iyice icinden cikilamaz bir hal aliyor.

Aslinda ben bu kosullari cogu zaman satranc oynarken ayni zamanda siir okumak ya da – Kyle XY’daki gibi- fiziksel guc gerektiren bir sey yaparken ayni zamanda uc basamakli sayilari akildan carpmak gibi tanimliyorum. Aynı anda, aynı ortamda en az 3 farklı dil konuşulduğunu hayal edin. Bu aynı zamanda, bir olaya üç farklı yerden üç farklı tepki alacağınız anlamına gelir. Üstelik hepsi de sizin düşüncelerinizden tamamen farklıdır. Onunuzde zaten karmasik ve zaman-kisitli gerceklesmesi gereken bir proje duruyor, bunun yaninda her projede ve her firmada var olan kisilerarasi iletisim sorunu var;  bir de buna ek olarak kulturel catismalarla karsi karsiya kaliyorsunuz.

Insanlar yapi itibariyle kendi kulturune yakin ortamlarda bulunmayi tercih ediyor. Ayni tatlari, ayni kisisel zevkleri, ayni yasayis tarzini, ayni dusunceleri kisacasi ayni ya da yakin frekansi ariyor. (bkz. Empati) Ancak icinde bulundugumuz ortaklik durumu bir yandan taraflari bir arada uyumlu olma zorunluluguna iterken, diger yandan kulturel kosullardan dogan iletisim savaslari, kisilerin birbirinden uzaklasmasina neden oluyor. Bunun sonucu olarak da taraflar birbiri uzerinde otorite kurarak isi yurutmeye calisiyor. Aslinda benim ortaklari “taraf” olarak adlandirmam dahi, icinde bulunulan durumun acik bir gostergesi.
Yuksek lisans tezimin konusu da Insaat Sektorundeki Kulturel Catismalar idi ve bu proje benim icin deyim yerindeyse bicilmis kaftan oldu. Ama tezimi tamamlayip Yuksek Mimar unvanini aldiktan bir sene sonra goruyorum ki, projemiz daha bir cok teze ve arastirmaya konu olabilir. Bu durum bana doktora yapmayi dusundurmuyor degil :) Asil sorun ise, zaten her kosulda var olan otorite savaslarinin, kulturel faktorunun her daim gozardi edilmesi. Bunun cozumu ise basta idari personel olmak uzere, hiyerarsik duzenin her kademesinin kultur farkliliklari konusunda bilinclendirilerek, firmanin birliktelik ruhuna bu yonde bir dusunce yapisi kazandirilmasi. Ornegin bir Brezilyali, Libyali bir lokalden is istediginde “Insaallah” cevabiyla karsilasiyorsa bunun “yapmayacagim” degil, “elimden geleni yapacagim, bunun icin caba gosterecegim” anlamina geldiginin ogretilmesi. Projenin ilerlemesinin onundeki engellerden en az birinin -kulturel catismanin- ortadan kaldirilmasi ya da hafifletilmesi, suphesiz projeyi hizlandirirken, calisanlara da rahat bir nefes aldiracaktir.